Ἰανουάριος 2024
Ὁ ἄνθρωπος τῆς σαρκικῆς γνώσης, δηλαδὴ ποὺ δὲν πιστεύει στὸν Θεὸ καὶ στὰ μυστήριά Του, ἀλλὰ θαρρεῖ πὼς μὲ τὸ μυαλό του τὰ γνωρίζει ὅλα, καὶ πὼς ἡ ἀλήθεια εἶναι αὐτὸ μοναχὰ ποὺ καταλαβαίνει μὲ τὴν γνώση του, αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἔρχεται ὥρα ποὺ πέφτει στὴν ἀπελπισία καὶ ἐξουθενώνεται ὁλότελα, κι ἂς φαινότανε πρὶν πὼς εἶναι ἄφοβος καὶ παλληκάρι καὶ ἱκανὸς νὰ ὑποφέρει κάθε δυστυχία καὶ κακοπάθηση, ὅπως ἤτανε οἱ λεγόμενοι στωϊκοὶ φιλόσοφοι.
Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, ποτισμένος μὲ τὴ στωϊκὴ φιλοσοφία, ἤτανε ὁ Ρωμαῖος στρατηγὸς Βροῦτος, αὐστηρὸς στὴ ζωή του, ἀσκητὴς στὶς ἐπιθυμίες του, γενναῖος, ὑπέρμαχος τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς δικαιοσύνης, ποὺ γι’ αὐτὲς σκότωσε καὶ τὸν εὐεργέτη του τὸν Καίσαρα.
Ὥστόσο, σὰν νικήθηκε στοὺς Φιλίππους, πολεμῶντας μαζὶ μὲ τὸν Κάσσιο καταπάνω στὴν τυραννία ποὺ τὴν ὑποστηρίζανε οἱ ἀντίμαχοί του ὁ Ὀκτάβιος κι ὁ Ἀντώνιος, ἔπεσε σὲ μαύρη ἀπελπισία, κι ἀποφασίζοντας ν’ αὐτοκτονήσει, εἶπε τοῦτα τὰ λυπητερὰ λόγια: «Ὢ τλῆμον ἀρετή, λόγος ἄρ’ ἦσθα, ἐγὼ δὲ σε ἔργῳ ἤσκουν!». Ὢ κακομοίρα ἀρετή, ὥστε ἤσουνα ἕνας κούφιος λόγος, κι ἐγὼ σὲ ἔκανα μὲ ἔργα, κακοπαθῶντας τὸ κορμί μου, μὴν κυττάζοντας τὸ προσωπικὸ συμφέρο μου, μῆτε κἂν τὰ αἰσθήματα τῆς καρδιᾶς μου. Μὰ ὅπως φάνηκε, ἐσὺ ἤσουνα ἁπλῶς λόγια καὶ σκλάβα τῆς τύχης.
Διαβάστε περισσότερα: Ὁ παλαιὸς καὶ ὁ νέος ἄνθρωπος. Ὁ θάνατος καὶ ἡ ἀθανασία
Παράξενο καὶ παράδοξο μυστήριο. Μὴ ζητᾶς νὰ μάθεις πῶς ἔγινε αὐτό. Γιατί ἐκεῖ ὅπου ἐκδηλώνεται ἡ θέληση τοῦ Θεοῦ, νικῶνται οἱ φυσικοὶ νόμοι. Θέλησε, λοιπόν, ὁ Θεός, μπόρεσε, κατέβηκε ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς καὶ ἔσωσε τὸν ἄνθρωπο, γιατί τὰ πάντα ὑπακούουν στὸ Θεό. Σήμερα γεννιέται ὁ Αἰώνιος καὶ γίνεται ἐκεῖνο ποὺ δὲν ἦταν. Ἐνῶ δηλαδή ἦταν Θεὸς γίνεται ἄνθρωπος, χωρὶς νὰ παύσει νὰ εἶναι Θεός. Δὲν ἔχασε δηλαδὴ τὶς θεϊκές του ἱκανότητες γιὰ νὰ γίνει ἄνθρωπος, οὔτε πάλι ἄλλαξε καὶ ἀπὸ ἄνθρωπος ἔγινε Θεός. Ἀλλά, ἐνῶ ἦταν Θεὸς Λόγος, χωρὶς νὰ πάθει τίποτε, προσέλαβε τὴν ἀνθρώπινη σάρκα, καὶ ἡ Θεία Φύση παρέμεινε ἀμετάβλητη.
Τὰ Χριστούγεννα θὰ πρέπει νὰ τὰ δοῦμε σὲ ἄμεση συνάφεια μὲ τὴ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴν πτώση του. Ὁ ἄνθρωπος πλάσθηκε μὲ ἄπειρη ἀγάπη ἀπὸ
τὸν Θεὸ κατ’ εἰκόνα Του. Ὁ Θεὸς βάζει στὸν ἄνθρωπο ἕνα ἀγώνισμα ἐγκρατείας καὶ ὑπακοῆς. Ὁ ἄνθρωπος ἀποτυγχάνει. Καὶ χάνει τὴν παραδείσια χαρά. Μὲ τὴν πτώση ὁ ἄνθρωπος ἀπογυμνώνεται, δηλαδὴ χάνει τὴ θεϊκὴ στολή, τὴ θεϊκὴ προστασία, τὴ θεϊκὴ κάλυψη. Μὰ ὁ Θεὸς τὸν ἀγαπᾶ, τὸν ἀγαπᾶ μὲ μανία, τὸν καταδιώκει.
Ἀπεργάζεται νέο σχέδιο σωτηρίας. Ὁ Ἀδὰμ δὲν μπόρεσε νὰ γίνει Θεός. Ἀλλά, ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ γίνει ἄνθρωπος. Καὶ γίνεται. Μπαίνει μέσα στὸν χρόνο καὶ στὸν
χῶρο μὲ σάρκα, μὲ ἀνθρώπινη ὑπόσταση, ζεῖ ὅπως ἐμεῖς, χωρὶς μόνον τὶς ἁμαρτίες, καὶ μᾶς καλεῖ νὰ Τὸν ἀναγνωρίσουμε, νὰ Τὸν δεχτοῦμε, νὰ Τὸν
ἀγαπήσουμε, νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε, νὰ γίνουμε ἕνα μαζί Του γιὰ νὰ θεωθοῦμε. Ἡ συγκατάβαση τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι μετάβασις ἐκ τοῦ οὐρανοῦ στὴ γῆ.
Ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος ἀνέπτυξε ἰδιαίτερα τὴν συμβολὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, στοὺς δύο πρώτους μεγάλους Ἠθικούς του Λόγους, ποὺ εἶναι ἀφιερωμένοι κυρίως στὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ μέσα στὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπινου γένους, στηριζόμενος στὴν παλαιὰ παραδοσιακὴ ἄποψη τῶν δύο Ἀδάμ.
«Καθάπερ οὖν ἐν τῇ πλάσει πάλαι τῆς προμήτορος Εὔας τὴν τὸν Ἀδὰμ πλευρὰν ἐψυχωμένην ἔλαβεν ὁ Θεός καὶ εἰς γυναῖκα ταύτην ἀνοικοδόμησε καὶ εἰς ψυχὴν ζῶσαν τελείαν πεποίηκε, καὶ τὸν αὐτὸν δὴ τρόπον καὶ ἐκ τῆς ἁγίας Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας ἐψυχωμένην σάρκα λαβὼν ἐκ τοῦ φυράματος τῆς φύσεως ἡμῶν, ἤτοι ἐκ τῆς ψυχῆς ὁμοῦ καὶ τοῦ σώματος, ὁ πλαστουργὸς καὶ κτίστης Θεός, ἥνωσε τῇ ἑαυτοῦ ἀκαταλήπτῳ καὶ ἀπροσίτῳ θεότητι, μᾶλλον δὲ τῇ ἡμετέρῳ οὐσίᾳ ὅλην τῆς θεότητας αὐτοῦ τὴν ὑπόστασιν ἑνώσας οὐσιωδῶς, ἀμίκτως ἐγένετο τέλειος Θεάνθρωπος».
Ὁ ἅγιος Συμεὼν ἀποκαλεῖ τὴν Παρθένο Μαρία νύμφη τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ ἀμόλυντη καὶ ἁγία σὲ σχέση μὲ τοὺς ἀνθρώπους, ἐνῶ συγχρόνως σὲ σχέση μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἡ Παναγία παραμένει ἄνθρωπος:
«Ταύτην ἠγάγετο, συγκρίνων αὐτὴν, ὡς μὲν πρὸς τὸν ἑαυτῆς νυμφίον καὶ τὸν ἐκείνου Πατέρα, ὡς ἄνθρωπον, ὡς δὲ πρὸς ἡμᾶς, ἁγίαν καὶ ὑπεραγίαν καὶ ὑπὲρ ἅπαντας ἀνθρώπους πασῶν τῶν γενεῶν καθαρωτάτην καὶ ἄχραντον».
Διαβάστε περισσότερα: Ἡ συμβολὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους