Ενοριακές δραστηριότητες

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος Χριστιανουπόλεως - Τὰ προβλήματα τῆς ἐποχῆς του καὶ τὰ σύγχρονα προβλήματα ἀλλοτρίωσης καὶ ξενομανίας

Μὲ τὶς πρεσβεῖες τοῦ Ἁγίου τῆς ἐνορίας μας Ἁγίου Γερασίμου καὶ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Χριστιανουπόλεως ποὺ ἑορτάσαμε μόλις χθὲς, ἡ χάρις τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας νὰ εἶναι πάντοτε, μετὰ πάντων ἡμῶν.
Χριστὸς Ἀνέστη!

Μὲ ἀφορμὴ τὴν ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Χριστιανουπόλεως, θὰ κάνουμε περιληπτικὰ, ἀναφορὰ στὸ συναξάρι τοῦ Ἁγίου καὶ θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ προβλήματα τῆς ἐποχῆς του, σὲ σχέση μὲ ἀνάλογα σύγχρονα προβλήματα.
Καὶ εἰδικώτερα, στὴ σχέση τῆς τότε ξενοκρατίας, εξ αἰτίας τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ καὶ τῆς ἐνετοκρατικῆς ἐπιρροῆς, μὲ τὴν καθολικὴ ξενοκρατία τοῦ σήμερα, ἐξ αἰτίας τοῦ καταναλωτισμοῦ καὶ τῆς ξενομανίας μας.

Συνοπτικὸ συναξάρι τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου Χριστιανουπόλεως
Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος, ἕνα ἀπὸ τὰ τέσσερα τέκνα τοῦ Ἀνδρέα καὶ τῆς Εὐφροσύνης, γεννήθηκε στὴν Κέρκυρα περὶ τὸ 1640 μ.Χ. καὶ τὸ βαπτιστικό του ὄνομα ἦτο Ἀναστάσιος.
Ὑποθέτουμε πὼς τὰ πρῶτα γράμματα τὰ ἔμαθε στὴν γενέτειρά του, ἐνῶ στὴν συνέχεια μᾶλλον φοίτησε στὴν περίφημη σχολὴ τῆς Μονῆς Φιλοσόφου καὶ ἀργότερα, ὡς κληρικός, στὴν Κωνσταντινούπολη.
Ὅταν ὁ Ἀναστάσιος ἦρθε σὲ ἡλικία γάμου, οἱ γονεῖς του, παρὰ τὴν ἐπιθυμία του ν’ ἀκολουθήσει τὴ μοναχικὴ πολιτεία, ἐπέμεναν νὰ τὸν νυμφεύσουν. Ἔτσι, μετέβη στὸ Ναύπλιο γιὰ νὰ ἀγοράσει τὰ τοῦ γάμου. Τὴν προηγούμενη ὅμως νύχτα τῆς ἀναχωρήσεώς του γιὰ τὴν Καρύταινα, βασανιζόμενος ἀπὸ τοὺς λογισμούς τί νὰ πράξει, εἶδε στὸν ὕπνο του τὴν Παναγία μαζὶ μὲ τὸν Τίμιο Πρόδρομο.
Ἡ Θεοτόκος ἀποκαλῶντας τον μὲ τὸ ὄνομα ποὺ θὰ λάμβανε ὡς μοναχὸς, τοῦ εἶπε: «Ἀθανάσιε, ἐπιθυμῶ νὰ γίνεις σκεῦος ἐκλογῆς καὶ ὑπηρέτης τοῦ Υἱοῦ μου. Νὰ πορευθεῖς στὴν Κωνσταντινούπολη, γιὰ νὰ λάβεις ὅ,τι ὁ Υἱὸς μου εὐδόκησε».
Ἔτσι κι ἔγινε. Ὁ Ἀναστάσιος ἀναχώρησε γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἔγινε μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Ἀθανάσιος, καὶ κατόπιν χειροτονήθηκε διάκονος καὶ πρεσβύτερος.
Ἐπὶ τῆς πρώτης πατριαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἰακώβου, ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος χειροτονεῖται Μητροπολίτης Χριστιανουπόλεως, ὑπέρτιμος καὶ ἔξαρχος πάσης Ἀρκαδίας, σὲ διαδοχὴ τοῦ Μητροπολίτου Εὐγενίου τὰ τέλη τοῦ 1680 μ.Χ., μὲ ἕδρα τῆς Μητροπόλεως τὴν Χριστιανούπολη, τὸ σημερινὸ χωριὸ Χριστιάνοι. Οὐσιαστικὴ ὅμως ἕδρα τῆς Μητροπόλεως, πρέπει νὰ θεωρήσουμε μὲ ἀσφάλεια, τὴν πόλη τῆς Καρύταινας.

Ἡ κατάσταση γενικὰ ἀλλὰ καὶ ἰδιαίτερα τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἁγίου οἰκονομικά, ἐκκλησιαστικὰ, κοινωνικὰ καὶ ἠθικὰ, ἦταν ἀπελπιστική. Ὅσο ὑπῆρχε στὴν Πελοπόννησο ἡ Τουρκικὴ κυριαρχία, ἡ θέση τῶν Χριστιανῶν -ἀπὸ πάσης πλευρᾶς- ἦταν δεινή καὶ δὲν διέφερε καὶ πολύ ἀπὸ τὴν κατάσταση τῆς ὑπόλοιπης ὑπόδουλης χώρας.

Ἡ χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως - Γεύσασθε καὶ ἴδετε ὅτι Χριστὸς ὁ Κύριος

Χριστὸς Ἀνέστη! Καλησπέρα, σὲ ὅσους ἀκοῦμε, καὶ ἡ εὐλογία καὶ ἡ παρηγορία τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου σὲ ὅλους μας καὶ σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη.

Ἔχουμε πολὺ ἀνάγκη ὅλοι μας, τὴν εὐλογία καὶ τὴν παρηγοριὰ τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου, ἰδιαίτερα αὐτὸν τὸν καιρὸ ποὺ μικροὶ καὶ μεγάλοι ἐν ὑπεροχῇ ὄντας καὶ ὑποτασσόμενοι, ἀρνητὲς καὶ τεσταριζόμενοι, ὁμολογουμένως ὅμως πάντες ἐν ἀπορία ὑπάρχοντες, μὲ τὸ τί μέλλει γενέσθαι.
Νὰ ὁμολογήσω ἐξομολογούμενος, ὅτι αἰσθάνομαι ἑμαυτὸν παραπαίοντα στὴν ἀποστασία μου, ὅτι τὸν τελευταῖο καιρὸ δὲν ἀντέχω τὶς ἀντιφατικὲς πληροφορίες, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀντιφατικοὺς λογισμοὺς ποὺ ἔχω, καὶ στὴν ἀδυναμία μου νὰ ἐπιμείνω στὴν προσευχὴ, ἀρκούμενος στὰ ἐλάχιστα τυπικὰ καὶ στὴ διατήρηση τοῦ καντηλιοῦ ἀναμένου, κατέφυγα ὡς καταφύγιον στὸ νὰ διαβάσω Κόντογλου.
Ἡ ὠφέλειά μου: ἐκτὸς ἀπὸ τὸ ὅτι ἀπασχόλησα τὸ μυαλό μου - πρᾶγμα ἄκρως ἀπαραίτητον-, διαπίστωσα τὸ πόσο ἐπίκαιρος εἶναι, καὶ τὰ γραφόμενά του πόσο θὰ μποροῦσαν νὰ εἶναι ἀφυπνιστικὰ μηνύματα γιὰ ὅλους μας, ἐπισήμους καὶ ἰδιῶτες, μικροὺς καὶ μεγάλους.
Ἡ κατάσταση μας, ἡ ἀποστασία μας, ἡ διαφοροποίησις τοῦ φρονήματός μας, ἡ διάρθρωσις τῆς καθημερινότητός μας, ἡ ἀδυναμία μας, τὸ κλείσιμο στὸν ἑαυτό μας, οἱ ἐπικούρειες φιλοσοφίες μας, ἡ ἀδιαφορία μας γιὰ τὸ ἐγγὺς ἀλλὰ καὶ αἰώνιον μέλλον μας, ἀληθινὰ τρομάζουν.
Ἐνῶ ὁ Χριστὸς μὲ τὴν Ἀνάστασή Του μᾶς χάρισε τὴν αἰώνια ζωή, καὶ ἡ ζωὴ τῆς ἀγάπης φανερώνεται καὶ προσφέρεται μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ νὰ φωτίζει καὶ νὰ χαροποιεῖ τὸν κόσμο.
«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνιαׄ ἑορταζέτω γοῦν πᾶσα κτίσις, τήν ἔγερσιν Χριστοῦ, ἐν ᾖ ἐστερέωται».

Ἐμεῖς ὁ καθένας μας, ἄς διερωτηθοῦμε πόσο ἔχει κάνει προσωπικὸ καὶ ἀληθινὸ βίωμά του τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, πόσο ὁ θάνατος καὶ οἱ δυσκολίες δὲν μᾶς τρομάζουν, δὲν μᾶς ἀπελπίζουν. Πόσο ἐμπιστευόμεθα τὴν ἀγάπη καὶ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν στηριζόμεθα ἀκόμη, μόνον στὶς προσωπικὲς καὶ γενικώτερα στὶς ἀνθρώπινες δυνάμεις, τὴν ἐπιστήμη, τὶς ἐφευρέσεις, τὰ προγράμματά μας, καὶ ἐπικαλούμεθα τὸν Θεὸν ἀπὸ συνήθεια καὶ ἐν ἐσχάτῃ ἀνάγκη;
Εἶναι γιὰ τὸν καθένα μας, ὁ Ἀναστὰς Κύριος ὁ Ἄρτος ὁ Ζῶν, τὸ Ὕδωρ τὸ ἁλλόμενον ποὺ χορταίνει καὶ ξεδιψᾶ τὴν ψυχή μας, εἶναι ἡ χαρὰ μας, ἡ ἀγαλλίασή μας «σκιρτήσατε λαοὶ καὶ ἀγαλλιᾶσθε» ἤ τρεφόμεθα καὶ ἀγαλλόμεθα μὲ τὶς λογῆς-λογῆς εὐχαριστήσεις τοῦ κόσμου τούτου, καὶ ὅταν γιὰ κάποιον λόγο τὶς στερούμεθα, δυσανασχετοῦμε, παραπονιόμαστε, ἀπελπιζόμαστε;
Ἐμπιστευόμαστε τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, μποροῦμε νὰ ποῦμε «δόξα τῷ Θεῷ, πάντων ἔνεκεν», ἄν ὄχι καὶ «εὐχαριστῶ Θεέ μου», ἀκόμη καὶ στὰ λυπηρά; Ὥστε νὰ μὴν εἶναι ἱκανὸς κανένας ἰὸς νὰ μᾶς τρομοκρατεῖ παράλογα καὶ νὰ περιπαίζει τὶς ὅποιες ἀποτελεσματικὲς προσπάθειες προστασίας μας μὲ τὸ νὰ μεταλλάσσεται, καὶ ἐμεῖς, ἀντὶ νὰ ἀναφερόμεθα στὸν νικητὴ -ὄχι ἁπλῶς τῶν ὅποιων αἰτιῶν θανάτου, ἀλλὰ στὸ νικητὴ τοῦ θανάτου- ὄντας ἑνωμένοι μαζί Του, νὰ λιποψυχοῦμε, νὰ τρομοκρατούμεθα, νὰ πανικοβαλλόμεθα, νὰ κλεινόμαστε κυριολεκτικὰ στὸ καβούκι μας σὰν τὶς τρομαγμένες χελῶνες, ἀκίνητοι καὶ ἀμίλητοι, μὲ θρήνους μόνον ἀπελπισίας καὶ ὄχι δάκρυα μετανοίας, μὲ οἶστρους ἀκολασίας καὶ ὄχι μὲ αἶνους ἱκεσίας καὶ δοξολογίας· νὰ ἐξαντλούμεθα ἀλληλοταλαιπωρούμενοι καὶ ἀλληλοκατηγορούμενοι, χωρισμένοι σὲ ἀρνητὲς καὶ ἐμβολιασμένους... Οὐαί τῆς ἀποστασίας μας!

Σ’ αὐτὴν τὴν κατάσταση εὑρισκόμενος, ἕνα κείμενο τοῦ Κόντογλου, μοῦ ἔδωσε ἀφορμὴ, νὰ δῶ μέσα σ’ αὐτὸ τὸν ἑαυτό μου, ἀλλὰ καὶ τὴν γενικότερη κατάσταση τῆς ἐποχῆς μας· μὲ ἄγγιξε ἰδιαίτερα, καὶ θέλω αὐτὸ τὸ ἄγγιγμα νὰ τὸ μοιραστῶ μαζί σας.

Εἰσαγωγή
Στὸ Ἅγιον Ὄρος εἶναι ἕνα μοναστήρι ποὺ τὸ λένε τοῦ Γρηγορίου, ἀπάνω στὴν ἀκρογιαλιὰ ποὺ κοιτάζει νοτιοδυτικά. Ὁ προσκυνητὴς μαγεύεται ἀπὸ τὴν ἔμορφη τοποθεσία. Ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ βλέπει τὸ πέλαγο, ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ βλέπει βουνὰ δασωμένα ποὺ κατεβαίνουνε ἀπὸ τὴ μεγάλη κορφὴ τοῦ Ἄθωνα. Τὸ μοναστήρι εἶναι ἀφιερωμένο στὸν ἅγιο Νικόλαο.

Ὁ πρῶτος κτίτορας εἶναι ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης. Καὶ ὅμως ἕναν τέτοιον ἅγιο δὲν θὰ τὸν ξέρη κανένας. Εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς μυστικοὺς πατέρες ποὺ τοὺς λένε «νηπτικούς», ἀπὸ τὸ «νήφω» ποὺ θὰ πῇ νὰ ἔχει κανένας κατακάθαρον λογισμὸ καὶ καθαρὴ καρδιά, «καρδίαν νήφουσαν», ὥστε νὰ νοιώθη κάποια πνευματικὰ πράγματα ποὺ δὲν τὰ νοιώθουνε οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι.

Ἡ παράδοση τῶν «νηπτικῶν» εἶναι πολὺ ἀρχαία. Ὁ προφήτης Ἠλίας, ποὺ ἔζησε 900 χρόνια πρὸ Χριστοῦ, γνώριζε τὴν «καρδιακή» ἢ «νοερά» προσευχή. Γιὰ νὰ παρακαλέση τὸ Θεὸ νὰ βρέξῃ ὕστερα ἀπὸ τριάμισι χρόνια ξηρασία, κάθισε χάμω κι᾿ ἔβαλε τὸ κεφάλι του ἀνάμεσα στὰ γόνατά του, ὥστε νὰ ἀκουμπᾷ τὸ πηγούνι του στὴν καρδιά του, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὅτι ἔτσι γίνεται ἡ καρδιακὴ προσευχή, καὶ πρὶν ἀπ᾿ αὐτὸν (τόν ἅγιο Γρηγόριο) ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος.

Ἀπὸ τὴν κόλαση τῆς ἀποστασίας-ἀνελευθερίας στὸν παράδεισο τῆς ἐν ἐλευθερίᾳ ἐπικοινωνίας καὶ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως

Αὐτὸν τὸν παράδεισο τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως τὸν ζοῦν μέσα τους κάποιοι ἄνθρωποι, οἱ ἅγιοι, τὸν διδάσκουν παντοῦ καὶ πρὸς ὅλους μὲ τὸ ἄκρως μαρτυρικό τους παράδειγμα.

Πολὺς λόγος, θαυμασμοῦ, ἀλλὰ καὶ φόβου, γίνεται γιὰ τὴν πρόοδο τῆς ἐπιστήμης. Παραδείγματα:
1) Ἄνθρωπος: Τὸ θαυμαστὸν καὶ ἄπειρον ψυχοσωματικὸν εἶναι οἱ γενικώτερες δυνατότητές του, ἡ διερεύνηση τοῦ ἀνθρωπίνου DNA καὶ ἡ ἐλευθερία του, προκαλοῦν θαυμασμό.
2) Φύσις: Ἡ τελειότης, ἡ νομοτέλεια, ἡ ἑνότης καὶ κυρίως ἡ δεκτικότητα, ἀνοχή, ἡ δυνατότητα, ἡ ἐλευθερία τῶν μηχανισμῶν τῆς ὅλης δημιουργίας, στὴν ἀνθρώπινη διερεύνηση, ἐπίσης προκαλοῦν ἰδιαίτερο θαυμασμό.
Ἡ ἐπιστημονικὴ διαπίστωση ὅτι τὰ χρωματοσώματα ποὺ χαρακτιρίζουν τὸ DNA τοῦ ἀνθρώπου ποὺ δὲν εἶναι ἁπλῶς δέσμες πληροφοριῶν, οὔτε κἄν βιβλία ἀλλὰ βιβλιοθῆκες ὁλόκληρες πληροφοριῶν, ὑποδηλώνει τὸ μεγαλεῖο τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ ἑρμηνεύει τὸ τῆς Γραφῆς ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθη «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ», ἄρχοντας τῆς ὅλης δημιουργίας μὲ προορισμὸ καὶ εὐθύνη νὰ συμβάλλει στὴν ἐν ἐλευθερίᾳ ἀρμονικὴ λειτουργία ὅλων τῶν ἀνθρώπων καὶ τῆς ὅλης κτίσεως.

Περιγραφὴ βιωμάτων ἑνὸς ποὺ ἔπαθε τὰ θεῖα καὶ ὄχι ἁπλῶς τὰ ἔμαθε.
«Ὅτι ὁ Θεὸς ἔπλασε τὸν ἄνθρωπον. Καὶ ὅταν ὁ Θεὸς πλαστουργῇ τὸ τελειότερον δημιούργημά Του, φαντασθῆτε τί πρέπει νὰ εἶναι αὐτό.

Στρέφεται ὁ νοῦς μου, εἰς τὴν πλάσιν τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ μένω ἔκθαμβος καὶ ἐκστατικός! Ὁ Θεὸς πλάθει τὸν ὅμοιόν Του! Τὴν κτίσιν δημιουργεῖ μὲ ἕνα πρόσταγμα. Ἐμένα ὅμως μὲ πλάθει, μὲ προσέχει, μὲ κάμνει τέλειον, ὅμοιόν Του, κατὰ χάριν. Μοῦ δίδει ἀθανασίαν, ἐλευθερίαν, νοῦν, λόγον καρδίαν. Βλέπω, αἰσθάνομαι, σκέπτομαι, κρίνω, θεωρῶ τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ μου... Εἶμαι ἕνας μέγας κόσμος, μὲ τὰς ψυχοπνευματικὰς δυνάμεις μου, μέσα εἰς ἕνα μικρόκοσμον. Γίνομαι ἐπόπτης τῆς αἰσθητῆς κτίσεως καὶ μύστης τῆς νοουμένης καὶ ἀοράτου. Γίνομαι θεότευκτος εἰκὼν ὁμοίωμα Θεοῦ. Χαίρομαι τὴν ὕπαρξήν μου καὶ ἡ εὐφροσύνη τῆς καρδίας μου εἶναι ἀδιάλειπτος. Εἶμαι μυστικῶς ἡνωμένος μὲ τὸν Θεόν μου.
Ἡ καθαρότης μου εἶναι ἀγγελική. Πλέω ὁλόκληρος μέσα εἰς ἀδημιούργητον, ἄκτιστον πνευματικὸν φῶς. Ὁ νοῦς μου εἶναι ἁπλοῦς, καθαρός, ὅλος ἀγάπην, ἀθανασίαν, ἐλευθερίαν, δημιουργηκότητα. Εἶμαι ἕνας μικρὸς, κατὰ χάριν, Θεός, ἄρχων τῆς κτίσεως. Θαυμάζω τὸ πνευματικόν μου κάλλος, καὶ βυθίζομαι εὶς τὴν ἀγάπην Του, διὰ νὰ Τὸν ἀγαπήσω...».

Καλησπέρα καὶ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ μετὰ πάντων ἡμῶν καὶ σὲ ὅσους μᾶς ἀκοῦνε, σὲ ὅσους θὰ ἤθελαν νὰ ἀκούσουν ἀλλὰ δὲν τοὺς εἶναι δυνατὸν καὶ ἀκόμη περισσότερο εἰς ἐκείνους ποὺ προτιμοῦν τὴν εὔλαλη σιωπὴ.

Β’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν
Ἑορτασμὸς τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ποὺ ὑπῆρξε ὑπερασπιστὴς τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων καὶ παθόντων τὰ θεῖα, ὡς πνευματικὸ βίωμα καὶ δόγμα τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ὡς μέθεξη τῶν θείων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ. Γιὰ τὸν βίο καὶ τὴν διδασκαλία του λεπτομερῶς σὲ μιὰ ἄλλη εὐκαιρία καὶ ἀπόψε θὰ ἀκούσουμε ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ λόγο τοῦ ἀειμνήστου π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ.
Σήμερα ἑορτάζουμε τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Σιναΐτη, τὸν συγγραφέα τῆς «Κλίμακος».
Τὰ βιογραφικὰ στοιχεῖα ποὺ μᾶς παρεδόθησαν γιὰ τὸν ὅσιο Ἰωάννη τὸν συγγραφέα τῆς «Κλίμακος» εἶναι δυστυχῶς ὀλίγα. Ἀκόμη καὶ ἡ πατρίδα του μᾶς εἶναι ἄγνωστη.
Τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν κατέστησε γνωστὸ καὶ περιβόητο ἡ συγγραφὴ τῆς «Κλίμακος». Ἡ μεγάλη ἀξία τοῦ βιβλίου τῆς «Κλίμακος» ἔγκειται στὸ ὅτι κατωρθώθη νὰ περισωθῆ σὲ θαυμαστὴ σύνθεσι τόσο πολύτιμο ὑλικὸ ἀσκητικῆς πείρας, γενικώτερα πνευματικῆς ζωῆς καὶ γνώσεως, νὰ συστηματοποιηθῆ τόσο ἐπιδέξια καὶ νὰ παραδοθῆ σ’ ὅλες τὶς μετέπειτα γενεὲς τῶν πνευματικῶν ἀγωνιστῶν, ὅτι τὸ Θεϊκὸ Φῶς=ὁ Θεὸς «νοεῖται ἀγνώστως καὶ ὁρᾶται ἀοράτως», ἀλλὰ μὲ τὴν φλόγα τοῦ θείου ἔρωτος. Καὶ εἶναι μακάριος «ὃς τὴν ἑαυτοῦ θέρμην ἐφύλαξεν ἄσβεστον... πῦρ πυρὶ προστεθεὶς καὶ θέρμην θέρμῃ καὶ πόθον πόθῳ».

Εἶναι θαυμαστὸ πόσο ζωντανὰ ζοῦσε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης, ἀλλὰ καὶ πόσο φανερώνεται μέσα στὴν «Κλίμακα» τὸ ἀπαραίτητο βίωμα τοῦ θείου ἔρωτος γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή. Ὁ ὅσιος δὲν διστάζει νὰ φέρει παράδειγμα τὸν ἀνθρώπινο ἔρωτα ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς (Νυμφίος=Χριστός, νύμφη=ἡ ψυχὴ τοῦ κάθε ἀνθρώπου).
Σύγχρονοι ψυχολόγοι θαυμάζουν τὸν συγγραφέα τῆς «Κλίμακος» γιὰ τὴν βαθύτητα τῶν παιδαγωγικῶν-ψυχολογικῶν του γνώσεων καὶ παρατηρήσεων. Καὶ διαπιστώνουν ὅτι τὰ τελευταῖα ἀξιόλογα πορίσματα τῆς ψυχολογίας τοῦ Βάθους, ἦταν ἤθη γνωστὰ στοὺς Πατέρας τῆς ἐρήμου.

Περὶ πολυλογίας καὶ σιωπῆς

Σήμερα θὰ κάνουμε μιὰ πολὺ σύντομη ἀναφορὰ στὸν ἐνδέκατο λόγο «Περὶ πολυλογίας καὶ σιωπῆς» γιὰ νὰ ἀναζητήσουμε τὴν αἰτία καὶ τὴν θύρα ἀπὸ ὅπου εἰσέρχεται τὸ πάθος τῆς πολυλογίας.