ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΖΩΗ

Ὁμιλία 6/12/2022

Α΄.  Περὶ μετανοίας
Ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθη μὲν «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ καὶ καθ’ ὁμοίωσιν», ἀλλὰ ἐξ αἰτίας τῆς πτώσεως, τῆς παρακοῆς του, τῆς παραβάσεως τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ, ἐξέπεσεν, καὶ ἡμαυρώθη τὸ «κατ’ εἰκόνα» καὶ κατεστράφη τὸ «καθ’ ὁμοίωσιν».
Ἀλλὰ τόση εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ διὰ τὸν ἄνθρωπον, ὥστε αὐτὸ ποὺ μποροῦσε καὶ ὤφειλε νὰ κατορθώση ὁ ἄνθρωπος, τὸ «καθ’ ὁμοίωσιν», καὶ νὰ γίνῃ Θεὸς, τὸ ἔκανε τὸ δεύτερον πρόσωπον τῆς Ἁγίας Τριάδος ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ τὸ νὰ γίνῃ Αὐτὸς ἄνθρωπος καὶ νὰ δώσῃ τὴν δυνατότητα στὸν ἄνθρωπο νὰ ἑνωθεῖ καὶ πάλιν μὲ τὸν Θεόν, γενόμενος κατὰ χάριν Θεός, συγκληρονόμος καὶ ἀδελφὸς τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἔκτοτε μετὰ τὴν Ἐνανθρώπηση, ἡ συνέχεια τοῦ ἔργου τῆς Θείας Ἐναθρωπήσεως τελεῖται διὰ τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων.
Ἐκεῖνο ποὺ πρωτίστως ἑνώνει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸν Θεὸν εἶναι τὸ Ἱερὸ Βάπτισμα καὶ τὸ αγιο Χρῖσμα («Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε Χριστὸν ἐνεδύσασθε»).

Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἔχει ἤδη ἐξαλείψει κάθε κληρονομικὴ ἐνοχὴ καὶ τὸ κέντρο τῆς καρδιᾶς τοῦ ἀνθρώπου ἤδη ἔχει ἐξαγιασθεῖ. Μετὰ τὸ Βάπτισμα ἀρχίζει μιὰ δύσκολη πορεία, ἕνας μεγάλος δρόμος, διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴν πραγμάτωσιν τῆς ἑνώσεώς του μὲ τὸν Θεόν. Ἡ ἕνωσις αὐτὴ πραγματοποιεῖται μὲ τὴν «συνέργια» τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἄνθρωπος μὲ ὅλη του τὴν ἐλευθέρα θέληση, τὸ μεγάλο δῶρον τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ μοναδικό προνόμιο, ὀφείλει ν’ ἀγωνισθῆ, ὥστε συνεργαζόμενος μὲ τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ νὰ φθάση στὴν ἕνωση μὲ τὸν Θεόν, νὰ ἐνδυθῆ τὸν Χριστόν, νὰ πραγματοποιηθῆ ὁ σκοπὸς τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως. Ἡ πορεία αὐτὴ λέγεται χριστιανικὴ ζωή.
Αὐτὴ ἡ πορεία γίνεται μὲ τὸν ὅλον ἄνθρωπο, τὴν ψυχή του, τὴν καρδιά του, τὸν νοῦν του καὶ τὸ σῶμα του, καὶ πραγματοποιεῖται στὴν ὅλη καθημερινότητα καὶ μὲ ἄμεσες καὶ ἔμμεσες θετικὲς καὶ ἀρνητικὲς παρεμβολὲς-συνιστῶσες ἀπὸ τὸ ὅλον περιβάλλον (τὸν ἐκάστοτε πολιτισμό, τὸ κλῖμα, ἡ χῶρα, ἡ οἰκογένεια, φορεῖς μάθησης, φορεῖς πληροφόρησης, φορεῖς προσφορᾶς-ἐπιρροῆς, ἐπιβολῆς), αὐτὰ ὅλα, ἡ ὅλη ἀνθρώπινη συμβολὴ - «συνεργούσης» πάντα καὶ τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πραγματώνεται ἡ πορεία πρὸς ἕνωσι μὲ τὴν ἀληθινή, τὴν πραγματικὴ ζωή, τὴν ἐν Χριστῷ ζωή.

Ἡ συνειδητὴ ἀρχὴ τῆς χριστιανικῆς πνευματικῆς ζωῆς, εἶναι ἡ ἐπιστροφὴ πρὸς τὸν Θεόν. Ἐπιστροφὴ πρὸς τὸν Θεὸν σημαίνει ἡ θέλησίς μας νὰ ἀρνῆται τὸν κόσμο τῶν παθῶν καὶ νὰ εἶναι στραμμένη πρὸς τὸν Θεόν. Ὁ κόσμος, τὸν ὁποῖον πρέπει νὰ ἀρνῆται συνεχῶς ὁ ἄνθρωπος, λέγει ὁ ἁγ. Ἰσαάκ ὁ Σῦρος, εἶναι ὁ κόσμος τῶν παθῶν, τὰ πάθη. Τὸ ὅτι ἀγαπᾶμε καὶ τὸ ὅτι θέλουμε νὰ μᾶς ἀγαποῦν καὶ ὅτι «Κόσμος ἐστὶν ὄνομα περιεκτικὸν ἐπιπίπτον ἐπὶ τὰ εἰρημένα πάθη». Τὰ πάθη ἀποτελοῦν προδοσία τῆς φύσεώς μας, διότι ἡ ψυχή μας ὅπως τὴν ἐδημιούργησε ὁ Θεός, εἶναι ἀ-παθής. Ὅταν ὅμως ἐγκαταλείψη τὴν ἀπάθειά της, τὴν ἐσωτερική της ἁπλότητα, τότε ὑποκύπτει στὰ πάθη. Τὸ ὅτι ἀγαπᾶμε καὶ θέλουμε νὰ μᾶς ἀγαποῦν καὶ ὅτι θέλουμε τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι φύσει κοινωνικὸς εἶναι ἀπόδειξη ὅτι ἐπλάσθη κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, διότι ὁ Θεὸς ἔχει αὐτὰ τὰ χαρακτηριστικὰ στὸν ἀπόλυτο βαθμὸ καὶ ὅτι ἐνῶ τόσο τὸ θέλουμε δὲν μποροῦμε νὰ τὸ πραγματοποιήσουμε σὲ ἀπόλυτο βαθμὸ ἐπιβεβαιώνει ὅτι εἴμεθα πεπτωκότες, ἀπόγονοι τοῦ πεπτωκότος Ἀδάμ.

Πολλάκις, καὶ οἱ θεωρούμενες ἀρετές μας καλύπτουν πάθη:

Διαβάστε περισσότερα: Ἅγιος Συμεών ο νέος θεολόγος: "Περί μετανοίας"

Ὁμιλία 8/11/2022

Θὰ ξεκινήσουμε μὲ ἀναφορὰ στοὺς ἑορταζόμενους σήμερα Ἁγίους Ἀρχαγγέλους. Οἱ ἅγιοι ἄγγελοι εἶναι δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, πνεύματα ἀόρατα, ὅπως ὁμολογοῦμε στὸ «Σύμβολο τῆς Πίστεως»: «Πιστεύω εἰς Ἕναν… ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς πάντων ὁρατῶν τε καὶ ἀοράτων». Στὴν Ἁγία Γραφὴ ἀφθονοῦν τὰ χωρία ὅπου γίνεται λόγος γιὰ τοὺς ἀγγέλους. Ἀναφέρονται πάνω ἀπὸ διακόσιες φορὲς. Στὴ Θεία Λειτουργία ἀναφερόμαστε πολὺ συχνὰ καὶ μάλιστα σὲ πολὺ ἱερὲς στιγμές. Ἐπίσης ἔχουμε εἰδικὲς προσευχές, ὕμνους καὶ κανόνες ποὺ ἀπευθύνονται στοὺς ἀγγέλους γενικὰ καὶ εἰδικώτερα στὸ φύλακα ἄγγελο.

Παρ’ ὅλα αὐτὰ εἶναι πολὺ λυπηρὸ νὰ διαπιστώνεται πόσο λίγο τοὺς γνωρίζουν οἱ πιστοὶ ἢ πόσο πολὺ τοὺς ἀγνοοῦν. Ἀκόμα δὲ χειρότερα, πὸσο δύσπιστοι στέκονται ἀπέναντι στὴ μεγάλη πραγματικότητα τῶν ἁγίων ἀγγέλων. Ἔτσι, κρατώντας μιὰ τέτοια στάση, χάνουν τὴν ἀνακούφιση, τὴν ἀνάπαυση καὶ τὴ χαρὰ καὶ κάτι ἀκόμα πιὸ βασικό: χάνουν τὴν πολύτιμη συμμετοχὴ στὴν Ἀγγελικὴ Λειτουργία ὅπου ἀενάως ὑμνεῖται ὁ Κύριος: «Πᾶσα κτίσις λογικὴ καὶ νοερά, Σοι λατρεύει… Σὲ αἰνοῦσιν Ἄγγελοι, Ἀρχάγγελοι… τὰ πολυόματα Χερουβείμ, τὰ Σεραφείμ, τὸν ἐπινίκιον ὕμνον ἄδοντα, βοῶντα, κεκραγότα καὶ λέγοντα, Ἅγιος, Ἅγιος κύριος Σαβαώθ…».
Οἱ ἅγιοι ἄγγελοι καὶ οἱ δαίμονες ἔχουν κοινὴ προέλευση. Πλάστηκαν μὲ ἄπειρη ὀμορφιὰ καὶ προικίστηκαν μὲ τελείως ἐλεύθερη θέληση. Ἡ χρήση αὐτῆς τῆς ἐλευθερίας εἶναι αὐτὸ ποὺ ἔφερε τὸ χωρισμὸ τῶν δαιμόνων ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους. Καὶ ἐμεῖς ἐπειδὴ εἴμαστε ἐλεύθερα πρόσωπα καὶ ἡ τελικὴ ἀπόφαση εἶναι πάντα δική μας ὑπόθεση, οὔτε τὸ καλὸ οὔτε τὸ κακὸ μπορεῖ νὰ μᾶς ἀναγκάσει νὰ ἐνεργήσουμε ἀντίθετα ἀπὸ τὴ θέλησή μας, κινδυνεύουμε νὰ καταντήσουμε χωρισμένοι ἀπὸ τὸν Θεὸν, νὰ χάσουμε τὴν δυνατότητα νὰ καταστοῦμε θεοὶ κατὰ χάριν, ἀδελφοὶ καὶ συγκληροόμοι Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Εἶναι ἀνάγκη γιὰ ὅλους μας ν’ ἀποκτήσουμε μιὰ εὐρύτερη γνώση γιὰ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ κατανοήσουμε βαθύτερα ὅτι ἡ πίστη στοὺς ἁγίους ἀγγέλους, ἂν ἑδραιωθεῖ σὲ σταθερὴ βάση, θὰ θερίσουμε πλούσιους καρποὺς χάριτος καὶ εὐλογίας.

Ἂς κατανοήσουμε ὅτι οἱ Ἄγγελοι εἶναι οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν προστασία μας καὶ οἱ Ἅγιοι εἶναι οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ, ποὺ πρεσβεύουν καὶ ἀναμένουν καὶ ἐμεῖς νὰ γίνουμε φίλοι τοῦ Θεοῦ καὶ φίλοι τῶν Ἁγίων.
Οἱ ἑορτὲς τῶν Ἁγίων αὐτὸ φανερώνουν, τὴν πρόσκλησιν τῶν Ἁγίων πρὸς ἐμᾶς καὶ ἀναμένουν τὴν ἀνταπόκρισίν μας. Πολλὲς φορὲς ὅμως ἐμεῖς ἀντὶ νὰ ἑορτάζουμε τὴν Παναγίαν μας καὶ τοὺς ἁγίους, ἑορτάζουμε τοὺς ἑαυτούς μας μὲ τὸ νὰ πανηγυρίζουμε ἐγωϊστικὰ χωρὶς νὰ προσπαθοῦμε νὰ τοὺς μιμηθοῦμε· διότι τιμὴ Ἁγίου σημαίνει μίμησις Ἁγίου.

Ἀναφερθήκαμε στὶς δύο προηγούμενες συναντήσεις στὰ περὶ τῆς ζωῆς τοῦ ἁγίου Συμεὼν καὶ στὴν διδασκαλία του καὶ διαπιστώσαμε στὴ πρώτη συνάντηση τὴν αὐτομεμψία του, «Λύπη μὲ κατέχει, ὅτι ὁδηγεῖν ὑμᾶς τοὺς τιμιωτάτους ἐγὼ ὁ ταπεινὸς προκριθείς, οὓς ἔχειν αὐτὸς ὁδηγοὺς μᾶλλον ὤφειλον. Ἀλλὰ δέομαι καὶ παρακαλῶ πάντας ὑμᾶς, μὴ εἰς τὸν διακεχυμένον μου βίον ὁρᾶν, ἀλλ’ εἰς τὰ τοῦ Κυρίου προστάγματα καὶ εἰς τὰς τῶν πατέρων ἡμῶν διδασκαλίας», ὥστε νὰ αὐτοχαρακτηρίζεται «ὡς πτωχὸς φιλάδελφος» καὶ στὴν δεύτερη συνάντηση τὴν ἐπιμονή του γιὰ τὴν ἀκραιφνὴ εὐαγγελικὴ ζωὴ, ποὺ τὸν καθιστᾶ «ζηλωτὴν μανικώτατον». «Ἀλλὰ περὶ ἐκείνων λέγω, τοὺς λέγοντας μὴ εἶναι τινὰ ἐν τοῖς καθ’ ἡμᾶς χρόνοις καὶ ἐν μέσῳ ἡμῶν τὸν δυνάμενον φυλάξαι τὰς εὐαγγελικὰς ἐντολὰς καὶ κατὰ τοὺς ἁγίους γενέσθαι πατέρας· οὐ μερικὴν τινὰ αἵρεσιν κέκτηνται, ἀλλὰ πάσας, καὶ ὁ τοῦτο λέγων ἀνατρέπει πάσας τὰς θείας Γραφάς. Ταῦτα τοιγαροῦν κτῆσαι καὶ γενήσεταί σοι πηγὴ δακρύων ἡ νυνὶ πετρώδης ὑπάρχουσα ψυχή. Εἰ δὲ σὺ μὴ θέλεις θλιβῆναι καὶ στενοχωρηθῆναι, μὴ λέγε κὰν τὸ πρᾶγμα εἶναι ἀδύνατον».

Σήμερα θὰ παρακολουθήσουμε τὴν συνέχεια τῆς ζωῆς του, ἤτοι τὴν παραίτηση ἀπὸ τὴν ἡγουμενία, τὴν ἐξορία του καὶ τέλος τὴν δικαίωσιν του καὶ τὴν ἐπωνυμίαν «Νέος Θεολόγος».

Διαβάστε περισσότερα: Ἅγιος Συμεὼν «Ὁ ὄντως Νέος Θεολόγος»