Ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν μεγάλη της φιλανθρωπία, γιὰ νὰ μπορέσουν ὅσο εἶναι δυνατὸν περισσότεροι πιστοὶ νὰ συμμετέχουν στὶς Ἀκολουθίες, καθιέρωσε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Μ. Ἑβδομάδος νὰ ψάλλεται τὸ βράδυ τῆς προηγούμενης ὁ Ὄρθρος τῆς ἑπομένης ἡμέρας (π.χ. τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων τὸ βράδυ ψάλλεται ὁ Ὄρθρος τῆς Μεγάλης Δευτέρας).
Οἱ τέσσερις πρῶτες ἡμέρες μᾶς προετοιμάζουν πνευματικὰ γιὰ τὸ θεῖο δράμα καὶ οἱ Ἀκολουθίες ὀνομάζονται «Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου».

Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακὴ Βαΐων βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχοῦν δύο γεγονότα:
α) Ἡ ζωὴ τοῦ Ἰωσήφ, τοῦ 11ου γιοῦ τοῦ Πατριάρχη Ἰακώβ, τοῦ ὀνομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδὴ τοῦ ὡραίου στὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχή. Ὁ Ἰωσὴφ προεικονίζει μὲ τὴν περιπέτειά του (ποὺ πουλήθηκε σκλάβος στὴν Αἴγυπτο) τὸν ἴδιο τὸν Χριστὸ καὶ τὸ πάθος Του.
β) Τὸ περιστατικὸ τῆς ἄκαρπης συκῆς (Ματθ. 21, 18-22), ποὺ συμβολίζει τὴν Συναγωγὴ τῶν Ἑβραίων καὶ γενικὰ τὴν ζωὴ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ στὸ μέτρο ποὺ ἦταν ἄκαρποι ἀπὸ πίστη καὶ καλὰ ἔργα, ἀλλὰ καὶ τὸν κάθε ἄνθρωπο.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε καὶ ζοῦμε δὺο παραβολὲς:
α) Τῶν δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13), ποὺ μᾶς διδάσκει νὰ εἴμαστε σὲ νήψη, ἐν ἐγρηγόργσει, καὶ γεμάτοι ἀπὸ πίστη καὶ ἀγάπη.
β) Τῶν Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), ποὺ μᾶς διδάσκει νὰ εἴμαστε ἐργατικοὶ καὶ νὰ προσπαθοῦμε νὰ ἐνεργοποιήσουμε καὶ νὰ αὐξήσουμε τὰ πνευματικὰ μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):
Ἡ Μεγάλη Τετάρτη εἶναι ἀφιερωμένη στὴν ἁμαρτωλὴ γυναίκα (Λουκ. 7,47), ποὺ μετανιωμένη ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ Κυρίου μὲ μύρο καὶ συγχωρήθηκε γιὰ τὰ ἁμαρτήματά της, γιατὶ ἔδειξε μεγάλη ταπείνωση, ἀγάπη καὶ πίστη στὸν Κύριο. Ψάλλεται τὸ περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) τῆς Ὑμνογράφου Μοναχῆς Κασσιανῆς.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε τέσσερα γεγονότα:
α) Τὸν Ἱερὸ Νιπτήρα, τὸ πλύσιμο δηλαδὴ τῶν ποδιῶν τῶν μαθητῶν ἀπὸ τὸν Κύριο, δείχνοντας γιὰ τὸ ποιὰ πρέπει νὰ εἶναι τὸ ἦθος τῆς διακονίας στὴν Ἐκκλησία.
β) Τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο, δηλαδὴ τὴν παράδοση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας.
γ) Τὴν Προσευχὴ τοῦ Κυρίου, στὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν καί
δ) τὴν Προδοσία καὶ τὴν ἀρχὴ τοῦ Πάθους τοῦ Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ ἔχουμε τὴν κορύφωση τοῦ θείου δράματος, τελεῖται ἡ «Ἀκολουθία τῶν Παθῶν» καὶ καλούμεθα νὰ βιώνουμε τὰ Σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μας. Δηλαδή:
α) Τὰ πτυσίματα, β) τὰ μαστιγώματα, γ) τοὺς ἐμπαιγμούς, δ) τοὺς ἐξευτιλισμούς, ε) τὰ κτυπήματα, στ) τὸ ἀκάνθινο στεφάνι καὶ κυρίως ζ) τὴν Σταύρωση καί η) τὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ μας.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωΐ καὶ βράδυ):
Τὸ Μεγάλο Σάββατο τὸ πρωΐ γιορτάζουμε τὴν Ταφὴ Τοῦ Κυρίου καὶ τὴν Κάθοδό Του στὸν Ἅδη. Ἔτσι Μεγάλη Παρασκευὴ τὸ πρωΐ (ἡμερολογιακά), τελοῦνται οἱ Ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν καὶ τὸ μεσημέρι ἡ Ἀκολουθία τῆς Ἀποκαθηλώσεως, δηλαδὴ τῆς Ταφῆς τοῦ Κυρίου.
Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ τὸ βράδυ (ἡμερολογιακά) ψάλλονται ὁ Ὄρθρος τοῦ Μ. Σαββάτου μὲ τὰ χαρακτηριστικὰ Ἐγκώμια καὶ γίνεται ἡ περιφορά τοῦ Ἐπιταφίου!

Κυριακὴ τοὺ Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωΐ καὶ νύχτα ἀπὸ τὶς 11.00):
Τὸ Μεγάλο Σάββατο (ἡμερολογιακά) τὸ πρωΐ, ἔχουμε τὸν Ἑσπερινὸ τοῦ Πάσχα, τὴν λεγόμενη πρώτη Ἀνάσταση, δηλαδὴ τὸ προανάκρουσμα τῆς Ἀναστάσεως ποὺ μεταδίδουν οἱ ὕμνοι καὶ τῆς προσμονῆς τῆς λυτρώσεως ὅλης τῆς κτίσεως ἀπὸ τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο!
Τὸ Μεγάλο Σάββατο στὶς 11.00 τὸ βράδυ τὸ μεσονυκτικό, αὐτὸ ποὺ ὁ πολὺς κόσμος καλεῖ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας καὶ ἀκολουθεῖ ὁ Ἀναστάσιμος Ὄρθρος καὶ ἡ Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία, ὅπου βιώνεται ἡ λαμπροφόρος Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, ἡ ἥττα τοῦ θανάτου καὶ τῆς φθορᾶς καὶ ἡ ἁφὴ τοῦ Ἁγίου Φωτὸς ἀπὸ τὸν Πανάγιο Τάφο.

Κυριακὴ τοῦ Πάσχα τὸ ἀπόγευμα στὶς 7.00, τελεῖται ὁ «Ἑσπερινὸς τῆς Ἀγάπης», ὅπου σὲ πολλὲς γλῶσσες διαβάζεται τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ διατρανώνεται παγκοσμίως ἡ νίκη τοῦ θανάτου καὶ ἡ ἀποδοχὴ τῆς Καινούριας Διαθήκης, τῆς χαρᾶς καὶ τῆς Ἀναστάσιμης ἐλπίδας.
Ἡ εὐλογία τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου νὰ μᾶς ἀξιώσει οἱ πιστοὶ νὰ βιώνουμε τὰ πάθη καὶ τὴν Ἀνάσταση Τοῦ Χριστοῦ συμμετέχοντας ἐνεργὰ σὲ αὐτὰ μὲ «συμπόρευση», «συσταύρωση» καὶ «συνανάσταση»! Αὐτὸ σημαίνει ὅτι δὲν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» γιὰ τὸ Πάθος Του, ὅπου ἑκουσίως προσῆλθε, ἀλλὰ γιὰ τὶς δικὲς μας ἁμαρτίες καὶ ἀφοῦ μετανοιώνουμε εἰλικρινῶς νὰ μποροῦμε ἑκουσίως νὰ οἰκειοποιηθοῦμε τὴν ἀντικειμενικὴ σωτηρία ποὺ μᾶς δώρησε ὁ Χριστὸς νὰ τὴν κάνουμε καὶ ὑποκειμενικὴ – προσωπικὴ μας σωτηρία!

Ἐπιμέλεια κειμένων: Πρωτοπρ. Γεώργιος Καλαντζῆς
Ἀπρίλιος 2019